مؤسسه خیریه نورالزهرا (س) در سالروز میلاد با سعادت و فرخنده “حضرت فاطمه زهرا (س)” در سال 1368 تاسیس گردید. در سالهای اول با همكاری معدودی از افراد خیر و نیکوکار با كمترین منابع مالی آغازبهكار نمود و به شکرانه الطاف الهی در سال 1375 با شماره ثبت 9354 و دریافت مجوز از پلیس اطلاعات و امنیت تهران بزرگ فعالیت خود را بهصورت رسمی آغاز نمود.
پروسه توانمندسازی کمی پیچیده و دشوار است. چرا که برخی انسانها با توجه به مشکلات و چالشهای زندگی خود، شرایط نرمال برای توانمندشدن ندارند. آنها خود را افرادی بیثمر میدانند که این، خود نشان از نداشتن اعتماد به نفس این عزیزان است.
از این رو برآن شدیم تا مرکز توانمندسازی نور (متن) را زیر نظر مؤسسه خیریه نورالزهرا (س) تأسیس نماییم. این مرکز در دو حوزه فعال خواهد بود:
خدمات موسسه در دو بخش معیشت و توانمندسازی عرضه میگردد که به تشریح هرکدام میپردازیم:
وقتی حرف از توانمندسازی افراد برای دستیابی به شغل میشود، اسم خیریه نورالزهرا (س) هم در کنار آن دیده میشود. این خیریه با تشکیل یک گروه تخصصی توانسته افراد زیادی را مشغول به یک کار و حرفه کند. خب شاید بپرسید که چطوری این کار را انجام میدهیم. چون به هرحال کار سخت و پیچیدهای است. در مرحله اول باید بدانیم کسانی که مدتها بیکار بودهاند و معیشتشان وابسته به دیگران و خیریهها بوده است، از نظر فکری و روحی آسیبدیده هستند و باید اعتماد بهنفس و خودباوری لازم در آنها زنده شود. ما قدم اولی که برمیداریم همین اصلاح ذهنی و تلاش برای ایجادِ خودباوری است. در محله دوم، بر اساس استعدادهای خودشان و نیاز بازار، باید مهارتهای شغلی کسب کنند که ما زمینههای لازم برای این مهارتآموزی را فراهم میکنیم. از جمله تشکیل کلاس آموزشی، تامین هزینهی شرکت در دورههای مختلف و کارهایی از این قبیل. مرحله آخر این است که ما برای این افراد آموزشدیده که توانسته باشند اخلاق حرفهای را هم در خودشان ایجاد کنند، شغل پیدا میکنیم و به بازار کار، معرفیشان میکنیم. خلاصه اینکه ما معتقديم که باید کاری کرد که افراد روی پای خودشان بایستند، نه اینکه دستشان را به سوی دیگران دراز کنند و کمک بخواهند.
اولین پروژه، توسعه توانمندسازی منجر به شغل با محوریت مشاغل روز (بوتکمپ محور) میباشد. مفهوم بوتکمپ اولین بار در سال 1888 توسط ارتش آمریکا برای تربیت نیروهای جوان در طی دورههای آموزشی بسیار فشرده و در عین حال کاربردی به وجود آمد. افراد با شرکت در بوتکمپها، با مفاهیم کاربردی و نیاز بازار آشنا شده و به سرعت وارد بازار کار میشوند. دورههای بوتکمپ در زمینههای گوناگون مانند طراحی وبسایت، برنامهنویسی موبایل، گرافیک و... برگزار میشود که هرکدام بسته به ماهیت آن دوره، زمان متفاوتی بین 3 تا 9 ماه دارد. بوتکمپ به دلیل حذف مباحث غیر ضروری آکادمیک باعث صرفهجویی در زمان مهارتآموزان میشود و به دلیل تناسب کامل با نیاز بازار کار، مسیر اشتغال آنان را نیز تسهیل میکند. بهطور خلاصه، بوتکمپ یک برنامه آموزشی کوتاه مدت و فشرده است که به دانش آموزان، مهارتهای فنی و عملی بازار کار را آموزش میدهد. بوتکمپها ارزانتر و سریعتر از آموزشهای سنتی هستند و اغلب شامل حمایت شغلی برای فارغالتحصیلان نیز میشوند. موسسه کاریار یک استارتآپ فعال اجتماعی غیرانتفاعی است که اقدام به برگزاری دورههای آنلاین در قالب بوتکمپ کرده است و یک مدرسه آنلاین برنامهنویسی متصل به بازار کار میباشد. ما در خیریه با موسسه کاریار یک تفاهمنامه دوجانبه امضا کردهایم که نیروهای مستعد را شناسایی و به کاریار معرفی کنیم. این افراد یا از خانوادههای تحت پوشش خیریه و یا از افراد تحت پوشش خیریههای دیگر میباشند که خیریه مسیر ورود آنها به بوتکمپ را تسهیل میکند. افراد بعد از گذراندن مراحل مصاحبه و استعدادسنجی، در سه دوره سه ماهه شرکت میکنند و موسسه کاریار، افراد را با توجه به نمرات آزمونهای سه ماهه و نظرات اساتید دورهها در دستههای برنامه نویس، امور اداری، پشتیبانی و... غربال میکند. بعد از گذراندن دورهها نیز افراد مستعد یا به مراکز شغلی مرتبط معرفی میشوند و یا در استودیوی کاریار جذب میشوند. لازم به ذکر است کاریار یک موسسه غیر انتفاعی بوده و تنها پنج درصد هزینه دورهها را در ابتدا دریافت میکند و مابقی در زمان ورود مهارتآموز به بازار کار تسویه میشود.
دومین پروژهای که در طرح توسعه توانمندسازی اجرا میشود، توانمندسازی فرد محور و توسعه محور است. افرادی که مهارت لازم را برای ورود به بازار کار دارا بوده ولی ابزار کار مناسب و یا کارگاهی برای عرضه و پیشرفت ندارند در این پروژه قرار میگیرند. خیریه، شرایط و موقعیت مناسبی برای آنان فراهم میکند و مسیر پیشرفت آنان را تسهیل میکند. افرادی که صاحب کارگاه میشوند اگر بتوانند نیروهای جدید بیشتری جذب کنند از حمایت بیشتری توسط موسسه برخوردار میشوند. موسسه سعی دارد تا مسیر کارآفرینی را با پشتیبانی مالی و حمایت فکری هموار کند و این افراد، نه تنها خودشان به استقلال مالی و فکری برسند، بلکه دیگران را نیز با خود همراه کرده و کارگاه خود را توسعه ببخشند. دایره حمایتی موسسه برای افرادی که خلاقیت بیشتری داشته باشند، پیشرفت در کار را در طی ادوار زمانی نمایش دهند و خود را با تکنولوژیهای روز تطبیق دهند گستردهتر خواهد بود.
پروژه شماره 3، توسعه توانمندسازی منجر به شغل به صورت گروه محور میباشد. برای درک بهتر موضوع، ابتدا تعریفی از تامین مالی خرد (Micro Finance) ارائه میدهیم. تامین مالی خرد که به آن اعتبار خرد نیز میگویند، نوعی خدمات بانکی است که به افراد یا گروههای کم درآمدی ارائه میشود که در غیر این صورت به خدمات مالی دسترسی نداشتند. در حالی که موسسات مشارکت کننده در تامین مالی خرد اغلب وام میدهند، وامهای خرد مبالغ چندان بالایی ندارند. با این وجود، تامین مالی خرد شامل خدمات اضافی مانند حسابهای چک و پس انداز و همچنین محصولات بیمه خرد میشود و فرصت توانمندسازی افراد در حساب و کتابهای مالی را فراهم میکند و حتی آموزشهای مالی و تجاری نیز شامل این طرح میشود. هدف تامین مالی خرد این است که در نهایت به افراد نیازمند فرصتی برای خودکفایی بدهد.
موسسه در این زمینه اقدام به پیادهسازی طرح تامین مالی خرد در سطح استان تهران کرده است و افراد تحت گروههای 5 الی 15 نفره بعد از گذراندن آموزشهای لازم به بانک عامل معرفی میشوند و وامهای خرد دریافت میکنند. بزرگترین گروه مشتری هدف تامین مالی خرد زنان و پس از آن جوانان، سالمندان، بیکاران و مهاجران هستند. هدف از اجرای این طرح، توانمندسازی افراد آسیبپذیر و ایجاد فرصت شغلی میباشد. موسسه در تلاش است تا این طرح را در جوامع شهری و با مدلی متفاوت از مدل روستا پیادهسازی کند تا افراد علاوه بر دریافت وام خرد و توانمندسازی از جهت بانکپذیری و آموزشهای مالی، از جهات دیگر نیز نظیر ایجاد اشتغال و توسعه مشاغل تقویت شوند و نهایتا با حمایت مالی و فکری گسترده و طولانی مدت موسسه به خودکفایی برسند.
پروژه چهارم، توسعه توانمندسازی منجر به شغل با نگاه حمایتی است. دستهای از افراد تحت پوشش به اندازهای زمینگیر و ناتوان هستند که یا توانایی انجام کار را ندارند و یا به دلیل کهولت سن و امراض گوناگون، فرصتی برای توانمندسازی از طریق آموزشهای فنی حرفهای و آکادمیک را ندارند. موسسه با نگاه پرهیز از تنپروری و عدم پرداخت قرضالحسنههای بیهدف، ابزارهای مناسبی را برای توانمندسازی و حفظ کرامت انسانی این افراد فراهم میکند و راه را برای پیشروی آنها در زندگی هموار میسازد. در این راستا یک تفاهمنامه دوجانبه بین موسسه و سرپرست خانواده منعقد میشود و موسسه حمایت خود را مشروط به رعایت مفاد تفاهمنامه میسازد. ایده این است که این تفاهمنامهها باعث شود بستههای معیشتی با حفظ کرامت افراد به آنها اعطا شود. علاوه بر آن، موسسه در خلال توزیع کمکهای حمایتی، به کشف استعداد درونی این افراد نیز میپردازد تا آنهایی که قادر به آموختن مهارتی هستند و یا ذاتا مستعد انجام کاری میباشند، با نگاه تشویقی به شکوفایی برسند. بندهای تفاهمنامه به شرح زیر میباشد:
بندهای تفاهمنامه |
|
1) آشنایی اعضا خانواده با آشپزی و نظافت |
16) تمیز بودن خانه و داشتن برنامه نظافت ادواری |
2) آشنایی با مدیریت زمان و زمانبندی کارها |
17) ثبت و ضبط منظم درآمد و هزینه |
3) آگاهی اعضا از وضعیت اقتصادی خانواده |
18) حمایت و همفکری در مسائل شغلی یکدیگر |
4) ابراز محبت اعضا خانواده با هدیه و جملات |
19) حمام گرفتن منظم اعضای خانواده |
5) ارائه خدمات پزشکی و درمانی |
20) چگونگی انجام تکالیف |
6) استفاده ازمشاورین مدرسه حین بروز مشکل |
21) طرح مطالب پندآموز در نشستهای خانوادگی |
7) استفاده بهینه از آب، برق، گاز و تلفن |
22) داشتن ظاهر آراسته |
8) استفاده صحیح از تلویزیون و فضای مجازی |
23) رضایت مربیان مدرسه از دانش آموزان |
9) کنترل مشکلات درمانی دندانپزشکی |
24) برقراری ارتباط با فرزندان همسایه و فامیل |
10) ایجاد درآمد با روشهای خلاقانه |
25) داشتن بیمهدرمانی، یارانه، سهامعدالت، بهزیستی |
11) ایجاد فضای مثبت حین عصبانیت در خانواده |
26) مداخله کودکان در مباحث خانوادگی |
12) برنامه صحیح غذایی وآشنایی با اصول تغذیه |
27) کنترل بیماریهای گوارشی و اعصاب و روان |
13) برنامه منظم جهت ورزش و استفاده از پارک |
28) بیان راحت مشکلات خانواده برای اعضا |
14) میزان موفقیت تحصیلی فرزندان |
29) هزینه متناسب با درآمد |
15) تشخیص زودهنگام بیماری و تلاش درمان |
30) مسواک زدن، گرفتن ناخن و مرتب نگهداشتن مو |
پروژه پنجم، توسعه توانمندسازی منجر به شغل با توصیه موسسه است. موسسه در طول فعالیت 27 ساله خود همواره تلاش در ایجاد اشتغال افراد داشته و در طول این سالها، همواره افرادی را به مراکز گوناگون جهت اشتغال معرفی کرده است. افرادی که دارای مهارت هستند و یا مدرک مناسبی برای اخذ شغل مربوطه را دارند و تنها با سفارش موسسه و به ضمانت سابقه و اعتبار موسسه در شرکتها و بخشهای گوناگونی مشغول به کار شدهاند در این دسته قرار میگیرند. موسسه با استعدادسنجی شغلی و ضمانت سلامت روحی و فکری، این افراد را به مراکز مختلف توصیه کرده است. برخی از مراکزی که افراد به واسطه اعتبار و توصیه موسسه در آنها مشغول به کار شدهاند، عبارتند از: شرکتهای وابسته به شرکت نفت، مترو، تولیدیهای پوشاک، قوه قضائیه و...
پروژه ششم، توسعه توانمندسازی منجر به شغل با رویکرد آموزش مهارت است. ما اعتقاد داریم در عصر کنونی اگر کسی فاقد مهارت خاصی باشد، نمیتواند روی پای خودش بایستد و دائما محتاج دیگران خواهد بود. افراد فاقد مهارت برای ورود به بازار کار با لیستی از مهارتهای گوناگون مواجهاند که انتخاب بهترین و کارآمدترین مهارت شاید کمی دشوار به نظر برسد. موسسه خیریه با تاسیس مرکزی تحت عنوان مرکز توانمندسازی نور(متن) سعی بر این دارد تا افراد را به سمت آموزش مهارتهایی سوق دهد که هم با روح و روان شخص همخوانی داشته باشد و هم متناسب با نیاز بازار کار باشد. افراد آسیبدیده در این زمینه از سایر افراد کمی عقبتر هستند و باید علاوه بر آموزش مهارت، به حل مشکلات ناشی از ابزار کار نیز پرداخته شود.
پروژه هفتم، توانمندسازی منجر به شغل مدرسه محور میباشد. انتخاب رشته فنیحرفهای نسبت به رشته آکادمیک به دلایل مختلف میتواند تصمیم بزرگی باشد. مهارتهای عملی، تقاضای بازار کار، پیشرفت شغلی، ارتباط با صنعت، و... فاکتورهایی هستند که مزیت انتخاب فنیحرفهای را نمایان میسازد. موسسه در این پروژه سعی در پرورش افراد از زمان مدرسه و هدایت آنها تا زمان انتخاب رشته به سمت رشتههای عملی دارد. این امر نیازمند سرمایهگذاری مادی و معنوی بلندمدت و جلسات مشاوره تحصیلی برای افراد است تا مزیتهای فنیحرفهای و انعطافپذیری و تنوع بیشتر مشاغل و مهارتها را قبل از انتخاب رشته، آموزش ببینند. موسسه در این پروژه تمامی موارد ذکر شده را در ادوار زمانی مختلف به دانشآموزان آموزش میدهد تا با دید درستی اقدام به انتخاب رشته کنند و در بلندمدت به توانمندسازی منجر به شغل برسند.
پروژه هشتم، توانمندسازی منجر به شغل بورسیه محور میباشد. هدف این بورسیهها حمایت از کسانی است که ممکن است توانایی مالی برای ادامه تحصیلات عالی یا فرصتهای پیشرفت شغلی را نداشته باشند. موسسه در این پروژه طبق شرایط و پروتکل تعریفشده اقدام به بورسیه افراد میکند. برخی از این شرایط در ادامه ذکر شدهاند: 1) ارائه کارنامه پایان هر فصل به واحد مددکاری (بصورت مجازی یا حقیقی) 2) دارابودن معدل 17 و بالاتر، بدون واحد افتاده، 3) دانشجویان دانشگاه سراسری میتوانند از تسهیلات بورسیه موسسه استفاده نمایند. 4) پرداخت کمک هزینه تحصیلی جهت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی فقط با ورودی کنکور در مقاطع کاردانی و کارشناسی میباشد وحداقل ده روز قبل از انتخاب واحد موسسه را مطلع و پیگیری نمایند. 5) مطلع نمودن واحد مددکاری از اتمام تحصیلات دانش آموز و ورود به دانشگاه جهت مساعدت در تعیین رشته مناسب (مشاوره آموزشی) و کمک هزینه تحصیل (چنانچه واحد مددکاری از اطلاعات فوق و پیگیریهای خانواده، نتیجهای کسب ننماید، ملزم به همکاری با دانشجو نخواهد بود.)
گام اول را شما بردارید گامهای بعدی استوار در کنارتان خواهیم ماند.
برنامهریزی مالی برای آینده خود خیلی مهم است. زنان سرپرست خانواده باید اهداف مالی خود را مشخص کنند و برنامههایی برای رسیدن به آنها ایجاد کنند. در این راستا موسسه به این عزیزان کمک میکند تا بتوانند از مزایای بیمه بازنشستگی استفاده کنند تا در صورت وقوع حوادث مختلف، از مشکلات مالی جلوگیری شود. با انجام این اقدامات و داشتن برنامههای مدیریت مالی موثر، زنان سرپرست خانواده میتوانند تواناییهای مالی خود را بهبود بخشند و از وضعیت مالی خود مراقبت کنند.
یکی از خدمات ارزنده موسسه، بیمه زنان خانه دار میباشد. این عزیزان با مراقبت از فرزندان و انجام کارهای خانه نقش مهمی در بنیان خانواده دارند که اگر اتفاقی برای آنها بیفتد، میتواند منجر به مشکلات جبرانناپذیری برای خانواده شود. موسسه در طرح جدیدی که در نظر گرفته است، زنان خانهدار بین 18 تا 50 سال ایرانی را بیمه میکند. این افراد حتی بدون سابقه قبلی بیمهای میتوانند از حمایتهای تامین اجتماعی نظیر بازنشستگی و ازکارافتادگی برخوردار شوند. افراد با سن بیشتر از 50 سال نیز برای بهرهمندی از این طرح باید معادل مازاد سنی، سابقه بیمهپردازی قبلی داشته باشند.
خدمات درمانی یکی از اساسیترین نیازهای عزیزان کم بضاعت میباشد. غالب این خانوادهها، افرادی را دارند که با بیماریهای خاصی دست و پنجه نرم میکنند موسسه با خدمترسانی به بیماران دیالیزی، بیماران دارای صرع، بیماران سرطانی و ... نقش به سزایی در این مهم ایفا کرده است و خانوادههای این عزیزان را تحت پوشش قرار داده است.
خدمات دندانپزشکی یکی از خدمات موسسه نورالزهرا (س) در حوزه درمان میباشد. خیریهها و مراکز درمانی کمکرسان نقش مهمی در حصول اطمینان از دسترسی همه افراد به درمان و از جمله، دندانپزشکی و آموزش بهداشت دهان و دندان، صرف نظر از وضعیت مالی خود دارند. موسسات خیریه اغلب با متخصصان دندانپزشکی همکاری میکنند که سخاوتمندانه وقت و تخصص خود را برای ارائه خدمات دندانپزشکی رایگان یا کمهزینه به افرادی که توانایی پرداخت آن را ندارند، اختصاص میدهند. خدمات ارائه شده توسط موسسات خیریه جهت دندانپزشکی متفاوت است، اما میتواند شامل معاینات معمول، تمیز کردن، پر کردن، کشیدن دندان و حتی روشهای پیچیدهتر مانند کانال ریشه یا دندان مصنوعی باشد. بسیاری از موسسات خیریه بر ارائه آموزشهای بهداشت دهان و دندان و مراقبتهای پیشگیرانه برای ارتقای رفاه طولانی مدت دندان عزیزان تحت پوشش تمرکز میکنند.
یکی از خدمات ارزنده موسسه، خدمات مالی برای عزیزان بازمانده از تحصیل و تشویق برای انتخاب رشته مناسب آنها است. از نظر انتخاب رشته مناسب، توجه به علایق، مهارتها و اهداف بلندمدت ضروری است. یکی از راههای کشف زمینههای مختلف، انجام مصاحبههای اطلاعاتی با متخصصان در صنایع مختلف است. این امر به ما اجازه میدهد تا بینشهایی در مورد تجربیات، الزامات شغلی و سطح رضایت آنها به دست آوریم. علاوه بر این، منابع آنلاینی مانند ابزارهای ارزیابی شغل و وبسایتهای تحقیقات بازار کار وجود دارد که میتوانند اطلاعات ارزشمندی را برای کمک به این عزیزان در تصمیمگیری آگاهانه ارائه دهند که موسسه از تمامی این منابع و تجارب در راستای پیادهسازی این هدف ارزشمند تلاش میکند.
کمک نقدی به خانوادههای تحت پوشش، یک سیستم حمایتی ضروری است که توسط بسیاری از دولتها و سازمانها ارائه میشود. هدف از این کار، کمک به خانوادههایی است که با مشکلات مالی مواجه هستند. موسسه با هدف کاهش بار مالی و تنظیم معیشت خانواده، در قالب یک تفاهم نامه دوجانبه، حقوق ماهیانه به این عزیزان پرداخت میکند. لازم به ذکر است این مستمری تنها به خانوادههایی اعطا میگردد که از هر حیث، ناتوان بوده و قادر به انجام هیچ کاری نمیباشند.
کمکهای غیرنقدی میتواند در حمایت از اهداف مختلف و کمک به نیازمندان بسیار موثر باشد. موسسه با توزیع سبد ارزاق ماهیانه بین خانوادههای تحت پوشش، به تنظیم معیشت این خانوادهها کمک میکند.
وام قرض الحسنه به نوع خاصی از وام اطلاق میشود که به عنوان قرض اسلامی یا وام بدون بهره شناخته میشود. وامدهنده در یک کار خیر، مبلغی را بدون دریافت سود در اختیار وامگیرنده قرار میدهد. وامگیرنده نیز متعهد میشود که مبلغ دریافتی را با توجه به شرایط تعیین شده بازپرداخت کند. دو خدمت مهم موسسه، وام قرضالحسنه و وام اشتغال میباشد. هدف وامهای اشتغال، فراهم کردن دسترسی به سرمایه، توانمندسازی افراد، کمک به ایجاد شغل و توسعه اقتصادی در جامعه میباشد.